بررسی شیوع مواد نیروزا، نگرش و گرایش به این مواد در ورزشکاران پرورش اندام شهرستان بجنورد

مقدمه: استفاده از مواد نیروزا در ورزش پرورش اندام پدیده ای رایج می باشد. اما نوع مواد مصرفی، میزان شیوع، نگرش و آگاهی در مورد این مواد به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته است. بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی شیوع مصرف مواد نیروزا و نگرش و گرایش به این مواد در بین ورزشکاران پرورش اندام شهرستان بجنورد بود. مواد و روش ها: در این تحقیق توصیفی- تحلیلی، 120 نفر از ورزشکاران پرورش اندام از 10 باشگاه پرورش اندام شهرستان بجنورد به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار spss، به ترتیب با استفاده از آمار توصیفی و آزمون های خی دو و ویلکاکسون طبقه بندی و تحلیل شدند. سطح معنی داری 05/0 < pدر نظرگرفته شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که تعداد 115 نفر (8/95%) از ورزشکاران پرورش اندام حداقل برای یک بار از مواد نیروزا استفاده کرده بودند. شایع ترین مواد نیروزای مورد استفاده به ترتیب کراتین در 101 نفر (3/86%)، پودر پروتئین در 81 نفر (2/69%)، قرص مولتی ویتامین در 61 نفر (1/52%)، گلوتامین در 56 نفر (9/47%)، تستوسترون در 40 نفر (2/34%)، ناندرولون در 39 نفر (3/33%) بود. علت اصلی استفاده از مکمل ها و داروهای نیروزا به ترتیب داشتن اندامی زیبا (3/87%)، داشتن بدنی سالم و حفظ تناسب اندام (66%) و کسب عنوان قهرمانی (3/65%) عنوان گردید. اکثر ورزشکاران نسبت به مواد نیروازا نگرش مثبتی نداشتند و مخالف استفاده از مواد نیروزا بودند. شایع ترین عوارض جانبی ناشی از مصرف مواد نیروزا مشکلات پوستی(56%)، عصبانیت و پرخاشگری (3/29%) و مشکلات کبدی (2/12%) بود. ورزشکاران پرورش اندام نسبت به مجاز یا غیر مجاز بودن و عوارض جانبی مواد نیروزا آگاهی نسبتاً خوبی داشتند. مهمترین منبع تهیه داروها و مکمل ها فروشگاه های مخصوص و داروخانه ها بودند. 80 درصد ورزشکاران پرورش اندام معتقد بودند مکمل ها و مواد نیروزا در ایران تقلبی هستند. اکثر ورزشکاران معتقد بودند نظارت سازمان های رسمی کشور بر مکمل ها و مواد نیروزا کم (7/26%) و خیلی کم (8/30%) است. نتیجه گیری: در این تحقیق فراوانی مصرف مواد نیروزا در ورزشکاران پرورش اندام شهرستان بجنورد 8/95% به دست آمد، که نشان دهنده میزان بالای مصرف این مواد می باشد. همچنین عوارض جانبی قابل توجهی در اثر مصرف این مواد شیوع بالای مواد نیروزا در این ورزشکاران علیرغم عوارض جانبی گزارش شده از سوی ورزشکاران و آگاهی نسبتاً خوب در مورد عوارض جانبی این مواد بود. به نظر می رسد نظارت بیشتری بر توزیع و فروش این مواد باید صورت پذیرد. واژه های کلیدی: مواد نیروزا، شیوع، نگرش، گرایش، پرورش اندام